Aguïeto(-en-grapo)
Erodium botrys
Geraniaceae
Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.
Noms en français : Bec-de-grue en grappe, Erodium en grappe.
Descripcioun :Aquesto aguïeto de l'an trachis dins li tepiero seco e li champino séusouso. La planto èi d'un verd found un pau lusènt e di proun peludo (cambo e pecou). Li fueio soun pu o mens descoupado e li flour emé de petalo pulèu long. Lou fru, forço long, pòu faire fin qu'à 10 cm (fotò).
Usanço :Poudèn pensa que, coume si cousino, li fueio dèvon èstre manjadisso cruso o cuecho. Es uno planto astringènto e febrifujo.
Port : Erbo
Taio : 5 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae
Ordre : Geraniales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems
Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Champino
- Tepiero seco
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Estenoumediterrano
Ref. sc. : Erodium botrys (Cav.) Bertol., 1817
Cese
Cicer arietinum
Fabaceae Leguminosae
Nom en français : Pois-chiche.
Descripcioun :Lou cese es uno planto toujour cultivado au nostre. Se pòu trouba, de cop que i'a, d'armas d'anciàni culturo ounte lou cese crèis encaro bord que s'èi samena soulet. Se recounèis eisadamen en fru emé si pichòti dóusso que caupon dos grano caduno. Fai de flour blanco, o un pau bluio, d'à pau près 2 cm.
Usanço :"Soun pas bon crestian lis oustauOunte se manjo ges de cese pèr Rampau" (TdF). Emai siegue pas vertadieramen un medicamen, es uno planto que s'amerito uno bello plaço dins noste manja qu'èi di proun vertuouso pèr eisèmble pèr lucha contro lou diabete, lou trop de lipido dins lou sang... Saupre peréu qu'èi bon pèr lou microubioute dóu couloun que caup d'amidoun tihous à digeri pèr l'ome (e adounc que soubro pèr lou desveloupamen d'ùni baterìo interessanto).
Port : Erbo
Taio : 20 à 40 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cicer
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 1 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Planto cultivado
Jun à juliet
Liò : Champ
- Ermas
Estànci : Mesoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino pountico
Ref. sc. : Cicer arietinum L., 1753